Dr. Cabdulqaadir Insi: HAKU CAYAARINA QAXWADA!

Macalin jaamacad wax ka dhigayay muddo dheer ayaa howlgab ka noqday shaqada jaamacadda, waxa uu caadeystay in muddo kaddib ba uu ku casuumo gurigiisa hal dufcad oo ka mid ah ardaydiisi jaamacadda kaddib marka ay waxbarashada dhammeeyaan sanado badan kaddib, oo ay guulo waaweyn ka gaareen noloshooda, qaarkoodne ay xilal sare qabteen ama ay degenaasho fiican gaareen. Salaan is bariidin iyo ismarxabbeyn kaddib qof kasta oo ardaydiisi ka mid ah waxa uu bilaabay inuu ka cawdo cadaadiska shaqada iyo nolosha oo ku keenay welwel iyo walbahaar.

Macalinki ayaa bannaanka usoo yara baxay, dabadeed waxa uu soo laabtay isagoo sida jalamad weyn oo qaxwo ah, iyo koobab nooc kasta iyo midab kasta isugu jira:

- Koobab dhalo ah,

- Kuwo dhoob ah,

- Kuwaa caag ah, iyo

- Kuwa qaali ah oo ka sameysan crystal.

Koobabka qaar aad bay u qurxanaayeen midab ahaan iyo qaab sameysan ahaanba oo way ka muuqatay inay qaali ahaayeen, halka kuwa kale ay ahaayeen kuwa laga heli karo guryaha dadka saboolka ah.

Macalinkii ayaa ardaydiisi ku dhahay: soo dhawaada, qofkastane koob qaxwo ah ha soo shubto, marki qofkasta uu koobkiisi qaxwada ahaa soo qaatay ayuu macalinki markale dhahay: ma dareenteen koobabka qurxan keliya inaad doorateen? Oo aad ka fogaateen koobabka caadiga ah? Waa caadi in qof kasta oo idinka mid ahi uu u hanqal taago wixi fiican, tani waa waxa idinku keenaya welwelka iyo walaahowga. Waxa aad dhab ahaan ugu baahneydeen waxa uu ahaa qaxwada ee ma aheyn koobka, balse waxaad lasoo wada boodeen koobabka qaaliga ah, dabadeed waxaan arkay in mid kasta oo idin ka mid ahi uu sheedda kala socday koobka uu heysto kan kale. Haddii noloshu ahaan laheyd qaxwada; shaqada, maalka iyo meeqaamka bulshada aad ku leedihiine waa koobabka, oo waa uun alaab ama maacuun gudaheeda ay ku jirto nolosha. Nooca noloshuna (qaxwada) isma beddeline waa sideedi.

Marka aan xoogga saarno keliya koobabka waxaan lumineynaa fursadda inaan ku raaxeysanno qaxwada, sidaa awgeed waxaan idinkula talinayaa inaadan muhiimmadda siinin koobabka ee taa beddelkeeda ku raaxeysta qaxwada.

Casharka kowaad ee maalintaas ay ardaydaas barteen:

Inaad eegtid dadka kale waxa ay heystaan waxa uu kaa luminayaa inaad ku raaxeysatid waxa aad heysatid. Haddii aad aragtid qof heysta waxa aad heysatid wax ka qurxan ama ka fiican laga yaabee in loogu beddelay wax laga hoojiyay (uusan heysan), illeyn guryahu waa sir duugan, dadkuna waa sanaadiiq qufulan.

Casharka labaad:
Mushkiladda dadka casrigan nool waa in halbeegga wax la’aanta ay uyaqaanaan hanti/maal la’aan, ciddi maal heysatane nasiib badantahay, ciddaan heysanne la hoojiyay. Waa sax maalku waa waxa kala socodsiinaya ama dhaqaajinaya taayarka nolosha, balse ma ahan noloshi lafteedi, waxa uu kuu oggolaanayaa inaad nolol xasilan oo buuq la’aan ah aad ku noolaatid, balse keligii kuma filna inuu kaa dhigo mid ku nool waxa ugu quruxda badan nolosha, taasi lama iibsan karo, maalkuna agteeda sabool ayuu ka noqonayaa.