Tuesday, 4 October 2022

HAKU CAYAARINA QAXWADA!

 

Macalin jaamacad wax ka dhigayay muddo dheer ayaa howlgab ka noqday shaqada jaamacadda, waxa uu caadeystay in muddo kaddib ba uu ku casuumo gurigiisa hal dufcad oo ka mid ah ardaydiisi jaamacadda kaddib marka ay waxbarashada dhammeeyaan sanado badan kaddib, oo ay guulo waaweyn ka gaareen noloshooda, qaarkoodne ay xilal sare qabteen ama ay degenaasho fiican gaareen. Salaan is bariidin iyo ismarxabbeyn kaddib qof kasta oo ardaydiisi ka mid ah waxa uu bilaabay inuu ka cawdo cadaadiska shaqada iyo nolosha oo ku keenay welwel iyo walbahaar.

Macalinki ayaa bannaanka usoo yara baxay, dabadeed waxa uu soo laabtay isagoo sida jalamad weyn oo qaxwo ah, iyo koobab nooc kasta iyo midab kasta isugu jira:

-         Koobab dhalo ah,

-         Kuwo dhoob ah,

-         Kuwaa caag ah, iyo

-         Kuwa qaali ah oo ka sameysan crystal.



Koobabka qaar aad bay u qurxanaayeen midab ahaan iyo qaab sameysan ahaanba oo way ka muuqatay inay qaali ahaayeen, halka kuwa kale ay ahaayeen kuwa laga heli karo guryaha dadka saboolka ah.

Macalinkii ayaa ardaydiisi ku dhahay: soo dhawaada, qofkastane koob qaxwo ah ha soo shubto, marki qofkasta uu koobkiisi qaxwada ahaa soo qaatay ayuu macalinki markale dhahay: ma dareenteen koobabka qurxan keliya inaad doorateen? Oo aad ka fogaateen koobabka caadiga ah? Waa caadi in qof kasta oo idinka mid ahi uu u hanqal taago wixi fiican, tani waa waxa idinku keenaya welwelka iyo walaahowga. Waxa aad dhab ahaan ugu baahneydeen waxa uu ahaa qaxwada ee ma aheyn koobka, balse waxaad lasoo wada boodeen koobabka qaaliga ah, dabadeed waxaan arkay in mid kasta oo idin ka mid ahi uu sheedda kala socday koobka uu heysto kan kale. Haddii noloshu ahaan laheyd qaxwada; shaqada, maalka iyo meeqaamka bulshada aad ku leedihiine waa koobabka, oo waa uun alaab ama maacuun gudaheeda ay ku jirto nolosha. Nooca noloshuna (qaxwada) isma beddeline waa sideedi.

Marka aan xoogga saarno keliya koobabka waxaan lumineynaa fursadda inaan ku raaxeysanno qaxwada, sidaa awgeed waxaan idinkula talinayaa inaadan muhiimmadda siinin koobabka ee taa beddelkeeda ku raaxeysta qaxwada.

 Casharka kowaad ee maalintaas ay ardaydaas barteen:

Inaad eegtid dadka kale waxa ay heystaan waxa uu kaa luminayaa inaad ku raaxeysatid waxa aad heysatid. Haddii aad aragtid qof heysta waxa aad heysatid wax ka qurxan ama ka fiican laga yaabee in loogu beddelay wax laga hoojiyay (uusan heysan), illeyn guryahu waa sir duugan, dadkuna waa sanaadiiq qufulan.

 Casharka labaad:
Mushkiladda dadka casrigan nool waa in halbeegga wax la’aanta ay uyaqaanaan hanti/maal la’aan, ciddi maal heysatane nasiib badantahay, ciddaan heysanne la hoojiyay. Waa sax maalku waa waxa kala socodsiinaya ama dhaqaajinaya taayarka nolosha, balse ma ahan noloshi lafteedi, waxa uu kuu oggolaanayaa inaad nolol xasilan oo buuq la’aan ah aad ku noolaatid, balse keligii kuma filna inuu kaa dhigo mid ku nool waxa ugu quruxda badan nolosha, taasi lama iibsan karo, maalkuna agteeda sabool ayuu ka noqonayaa.

 Nolsha saxda ahi waa:

o   Lamaane naxariis badan oo ku jecel,

o   Saaxiibbo daacad ah,

o   Carruur caafimaad qabta, baarriyaal ah oo caqlina badan,

o   Duco waalid (hooyo) oo aroorti ku soo gaarta,

o   Xabbad kibis (muufo) ah oo xalaal kuu ah,

o   Guri ku astura oo aad jaceyl ku heysatid.

Noloshu waa taas, lacagne laguma iibsan karo.

 Casharka seddexaad:
Waxaan aad u daneynaa wadiiqada waxaana dayacnaa yoolka, sidaa waa dabciga aadanaha waqtigan aynu joogno, waxa ay daneeyaan:

֍  Barkinta in kabadan inta ay daneeyaan hurdada lafteeda,

֍  Isbitaallada in kabadan caafimaadka,

֍  Dugsiyada in kabadan waxbarashada,  

֍  Wax isgaarsiinta in kabadan is xariirinta.

 HAKU CAYAARINA QAXWADA!

 Xigasho: Joornaalka Almjhar

 

 

 

Monday, 13 June 2022

BAARRINIMADA UBADKU WAA BEERASHO: (Sheeko qiime badan)

 Nin baa aabihii ka soo xigtay sheekadan cajiibka ah:

Waxa uu yiri: aabahey baan xajka u raacay 50 sano ka hor inagoo la soconna kolonyo awr ah oo ay wateen xujay fara badan.
Marki aan gaarnay meel lagu magacaabo Cafiif (waxa ay ku taal dhulka ْXijaas ee dalka Sacuudiga) buu aabahey igu yiri: inankeygiyow iga deji awrka, waan soo xaajo gudanayaaye... waxaan ka soo dejiyay awrki uu fuushanaa, dabadeedne waxa uu igu yiri: inankeygiyow gaadiidka sii raac waan idinka daba imaan markaan soo dhammeysto'e... dabadeed waan ka soo tegay anigoo kolanyadi awrta aheyd soo raacay.... xoogaa kaddib ayaan gadaal soo eegay, waxaan dareemay in aabe uu ka sii harayo safarki oo lugtiisu gaabineyso, kaddibne waan usoo laabtay anigoo rucleynaya, durbadiiba dusha ayaan saartay oon la soo dhaqaajiyay si aan safarka uga daba tagno.
In cabbaar ah markaan xambaarsanahay ayaan wejigeyga ka dareemay qoyaan ku da'aya, waxaana xaqiiqsaday inay tahay illinta aabahey, wejigiisa ayaan kor usoo eegay, misne waaba ooynayaa, waxaan ku dhahay: Aabe Ilaah baan ku dhaartaye culeys iguma heysid, inaad khafiif tahay baan dareemayaa..... markaa buu igu yiri: taa ma ahan waxa aan la ooynayo inankeygiyow, balse waxa iga oysiiyay waa inaan isla halkan iminka mareyno aan aabahey dusheyda ku siday 30 sano ka hor isagoo xajka usocda, adigane isla sidii oo kale ayaad maanta dusha iigu siddaa weliba isla goobti.
Haddaad lumiso (weysid) halki aad ku duugtay mirahaaga, iska sug maalin buu roobku kuu sheegi doonaa halkaad ku abuurtaye.

------ Xigasho------

Sunday, 15 May 2022

SADARRADA DHEXDOODA

 Maxey kuu sheegayaan xubnaha jirkiisu?

Waxaa laga yaabaa in marar badan aad la kulantid ruux dan gaar ah kaa leh oo ereyo qurux badan iyo ballanqaadyo aad u wacan kuu soo diyaarsaday, dabadeedne si cajaa’ib leh kuugu soo bandhigo, balse marka aad akhrisid jirkiisa (body language) ay kuu soo baxayaan wax ka duwan ereyada dusha malabka laga soo mariyay ee abuurta ka soo yaacinaya labada dacal ee bushimihiisa.

Xeel-dheerayaasha cilmu-nafsiga oo waxbadan falaanqeeyay arrimahan la xariira luqadda jirkaagu ku hadlayo adigase aad moogtahay, waxa ay si qoto dheer u qaadaa dhigeen micnayaasha faraha badan iyo farriimaha tira beelka ah ee uu jirkaaga ka soo qaadayo maskaxdaada, adigane aad rabtid inaad afka ka sheegtid wax ka duwan waxa maskaxdaada ka buuxa.

Inkastoo aaney habbooneyn inaad markasta xujo ka dhigato waxa ay tebinayaan xubnaha jirka qofka kula hadlayo, oo lagaa rabo inaad ku lammaanisid waxyaabo kale oo cilmu-nafsiguba sheegay, haddane waa muhiim inaad fahmi kartid baaqyadaas biyo kama dhibcaanka ah ee sida qarsoon uu kuugu soo gudbinayo jirkiisa.


1. Daacad ah: ‘’run baan kuu sheegayaa i aamin’’

2. Difaac ku jira: qof aan ku qanacsaneyn waxa dhacaya lagana yaabo inuu weerar culus sameeyo.

3. Welwel ka muuqdo iyo deggenaasho la’aan:
4. 
Gacmaha ismarinayo: waxbuu sugi la’yahay dhicitaankooda ama dhararayaa

5. Faraha fooddooda oo isasaaran ama la is taabsiiyo: waxa ay muujineysaa in arrintu xakameysantahay iyo awoodda muujin.

6. Faraha gacmaha oo is dhex-gashan: hubanti la’aan iyo welwel jira

7.   Kalsooni iyo sarreyn:

     8. Calaamad muujineysa welwel iyo inuu isku dayayo inuu is xakameeyo:


Dhammaad


Saturday, 23 April 2022

HADDEY DAWO BUKOOTO MAXAA LAGU DABIIBAA?

 Waxaa jira sheeko carbeed aad u cajiib badan, waxaa la sheegay in nin reer baadiye carbeed ah uu guursaday gabar ay isku reer yihiin oo qurux, edeb iyo diinba Alle u dhammeeyay, sanad markuu ka soo wareegay guurkiisi ayaa muran waxa uu la galay mid kamid ah ilma adeertiis, dagaal iyo gacan ka hadal bay isku rogtay, ugu dambeyne wuu dilay. Ninki reer baadiyaha ahaa waxa uu xaaskiisi kala hayaamay tuuladi ay deggenaayeen sida dhaqanka reeruhu ahaayeen, waxa uuna ugalay degaan ay qabiil kale deggenyihiin oo uu magangelyo udoontay.

Ninkan odayga ah ee magangelyada soo doontay waxa uu aad ula fariisan jiray sheekhi (Kaaba qabiil) degaanka, waqti fiican oo caweys ah ayuu kala qeyb qaataa sida odayaasha qabiilkaas sameeyaan si ay u falaanqeeyaan arrimo kala duwan.

Maalin maalmaha ka mid ah ayaa sheekhi (Kaaba qabiilki) waxa uu soo hor maray gurigi uu deggenaa ninki magangelyada la siiyay, dabadeed waxa uu sheedda ka arkay xaaski ninka, quruxdeedi baa madax martay, oo miirkiisi doorrisay, waxaana ku soo dhacay fikrado sheydaan oo ah inuu ninka ka fogeeyo gurigiisa si uu xaaska ula keli noqdo oo uu dantiisa ka dhammeysto.

Sheekhi (Kaaba qabiilki) waxa uu ku soo laabtay golihiisi oo sida caadadu aheyd raggii oo idil buuxaan, ninki magangelyada la siiyayne uu ku jiro, dabadeed waxa uu yiri: waxaan soo ogaaday in degaan hebel uu gugii ka curtay, waxaan rabaa inaan afar rag ah u diro si ay usahmiyaan una soo hubsadaan gu’aas curtay. Waxa uuna doortay afar rag ah oo uu ku jiro ninki gabadha quruxda badneyd qabay.

Afarti nin iyagoo laab fayow ayey dhaqaajiyeen, halka ay u baqooleene waxa ay fardooleydu u socdaan seddex maalin. Marki uu gabbalku dhacay oo habeenki dam yiri buu sheekhi (Kaaba qabiilki) is diyaariyay, waxa uu yara sugay inta uumiyuhu seexanayo, dabadeed waxa uu soo aaday gurigi deriska la ahaa oo ay joogto xaaski oo qura oo weliba huruda, inta aanu gudaha soo gelin ayuu lugta ku dhuftay tiir guriga darbigiisa ku yiil, kaddib shanqar xooggan baa ka dhalatay oo ay gabadhi hurdada kaga soo toostay iyadoo argagaxsan, markaa bay ku qeylisay: waa qofma?

Sheekhi (Kaaba qabiilki): waa hebel, oda dhaqameedki carbeed ee aad magangelyada usoo doonateen.

Gabadhi: waad salaamantahay! Nabadoone maxaad waqtigan dooneysaa?

Sheekhi (Kaaba qabiilki): waxaan la yaabay quruxdaada markaan ku arkay, maankeygi baad qaadatay oo qalbigeygi baad la ambatay, waxaana rabaa xiriirkaaga iyo agtaada inaan ka soo dhawaado!

Gabadhi: waxba kama qabo! Balse waxaan wataan hal shardi, waxaan hayaa hal-xeraale haddaad xalliso aan kuu ahaanayo sidaad doonto.

Sheekhi (Kaaba qabiilki): shardigaad rabto keen, shuruuddaada waa laga jawaabayaa.

Gabadhi: si aanu hilibka u qurmin (u urin) waxaa lagu shubaa milix (cusbo)! Yaa hagaajinaya milixda haddey xummaato?

Waxa ayna usii raacisay, ciddaad doontane kaalmo weydiiso, haddaad jawaabta ii keentid sidaad doonto ayaan kuu noqonayaa.

Sheekhi (Kaaba qabiilki): waad caddaalad sameysay, anne xalki baan kuula imaan habeenka soo socda.

Kaaba qabiilki gurigiisi buu ulaabtay isagoo saan tiranaya, habeenkiine waxa uu kaga dhammaday isagoo ku fakarayo hal-xeraalaha furihiisa, wax natiijo ahne ma gaarin. Maalinti labaad raggi oo golihiisi fadhiya ayuu weydiiyay weliba si kedis ah: si aanu hilibka u qurmin (u urin) waxaa lagu shubaa milix (cusbo)! Yaa hagaajinaya milixda haddey xummaato?

Cid kastoo golaha fadhisay jawaabteedi waxa ay aheyd hadba inta garaadkeedu ahaa iyo fahamkeeda, balse sheekhi kumuusan qancin jawaabahaas. Waxaa jiray mid kamid ah ragga ugu xikmadda, aqoonta, suugaanta iyo diinta badan oo fadhiyay golaha, balse aan hadlin, marki ay dadki oo idil ka dareereen golaha isagu ma uusan dhaqaaqin oo halkiisi ayuu sii fadiyay, sheekhi (Kaaba qabiilki) ayaa ku yiri: adiga kama aadan jawaabin su’aasheydi.

Ninki ayaa ugu jawaabay: waxaan rabay inaan gooni kuula hadlo! Hal-xeraalaha asalkiisi hore waxa uu ahaa tuduc kamid ah gabay uu tiriyay caalimki weynaa ee Sufyaan Al-thowri, waxa uuna ahaa sidan:

من يُصلِحُ الملحَ إذا الملحُ فسد ؟                                   يا رجال العلم يا ملح البلد             

Oo af soomaali ahaan noqonaya:

Ragga cilmigow, milixa dalkow! *** Yaa hagaajinaya milixa hadduu xummaado?

Haddaaney maladeydu isirin waxaad la kulantay haweeney heer sare ka gaartay caqliga, cilmiga, diinta iyo suugaanta, waxa ayna rabtay inay iska kaa celiso iyadoon ku ceebeyn, inay walaal ahaan kuu kasbato oo aaney ku lumin, oo ay cadawgeeda ku jeediso cadaw culeyskaaga iyo meeqaamkaaga oo kale leh, ninkeedane ay dhowrto inta uu maqanyahay, waxa ayna kugu tiri hadalkaad soo aragtay oo ay ula jeedday:

Ninka qabiilka ka tirsan hadduu wax soo halleeyo (ku soo dheelo) waxaa hagaajiya oo soo dhaqa odayga qabiilka sida milixu u hagaajiyo hilibka, ee odayga reerka hadduu wax ku dheelo yaa dhaqaya?

Jawaabtaas ayaa hurdada ka kicisay qalbigiisii hurdayay iyo caqligiisi dulmiga rimanaa, waxaana ku dhacay yaxyax, iyo shallayto wixi uu falay ku aaddan oo hagar iyo fasahaad ahaa.

Sheekhi (Kaaba qabiilki) ayaa ku jawaabay: waad asiibtay, ee ii ceeb qari Allaha ku asturo adduun iyo aakhiree.

Bal qiyaas innaga maanta imisaa la helayaa mansab iyo muunad xil dad weyne haya, dhaqan iyo dawladba oo dad iyo dalba fasaad ku asqeeyay iyo wax uunan Alle raali ka aheyn, afkana ka sheegto ereyo macaan oo xeer, dastuur iyo diintaba lagu gabbanayo, dhaqankooguna odaygaas carbeed sidiisi amaba ka daran nagu haya.


Waa halkii uu ka lahaa abwaan Xasan Sh Muumin:

Qofkii cudur dilaayo

Dawadaa bogsiisee

Haddey dawo bukooto

Maxaa lagu dabiibaa?

Waa tilmaan leh daahoo

Degdeg kuma habboonee

Adoo deggen u fiirsoo

Ujeeddada ideeqsii …

 ****************************

Dalaalimada diintiyo

Distoorka iyo xeerka

Haddii dabool la saaro

Dawo bukootay weeyee

Wa su’aal da’weynoo

Madaxa daalineysee

Wixii lagu dabiibi

Dadweynahaa la weydiin.

                                                                                                                  Dhammaad    



 

Tuesday, 1 February 2022

NAFTAADA BARO: ADIGU KUMAAD TAHAY?

 

Qeybta Afaraad:

16ka nooc ee MBTI ka koobantahay:

            1.    ISTJ: Baare

            2.    ISTP: Farsamayaqaan

            3.    ISFJ: Difaace

            4.    ISFP: Tacaburiye

            5.    INFJ: Qareen

            6.    INFP: Dhexdhexaadiye

            7.    INTJ: Naqshadeeye/Injineer

            8.    INTP: Mufakir

            9.    ESTP: Dhiirigeliye

           10. ESTJ: Agaasime

           11. ESFP: Madadaaliye/Bandhige

           12. ESFJ: Daryeele/Qunsul

           13. ENFP: Horyaal

           14. ENFJ: Macalin

           15. ENTP: Doodyahan

           16. ENTJ: Taliye/ Kormeere



Haddii aad xiiseyneysid inaad is tijaabisid ama aad martid imtixaanka aad ku ogaan kartid shakhsiyaddaada nooca ay tahay fadlan guji cinwaannada hoos ku qoran.

Haddii aad dooneysid isagoo afcarabi ah:

‫ اختبار شخصية مجاني ‭16Personalities |

Haddii aad dooneysid isagoo af ingiriisi ah:

Free Personality Test | 16Personalities


Waxaa Diyaariyay: Dr. C/qaadir Insi, MD

Monday, 31 January 2022

NAFTAADA BARO: ADIGU KUMAAD TAHAY?

Qeybta seddexaad:

16ka nooc ee MBTI ka koobantahay:

    Waxa ay hoos imaanayaan afar qeybood kala ah:

               1.    Extraversion (E) - Introversion (I)

               2.    Sensing (S) - Intuition (N)

               3.    Thinking (T) – Feeling (F)

               4.    Judging (J) – Perceiving (P)

Qeyb kasta waxaa hoos imaanaya weydiimo mid kastaa ay wadato laba doorasho oo mid kastaa ay u taagantahay mid ka mid ah qeybaha afarta ah ee aan kor ku soo xusnay, dabadeed jawaabta kuugu habboon ee naftaada matasha ayaad dooraneysaa, markaad qeybtaas dhammeyso waxaad soo tirineysaa jawaabaha aad xulatay xaraf ka ugu badan ee ku hor qoran.

Tusaale:

Ø  Qeybta kowaad waxaa ugu batay jawaabahaaga xarafka E

Ø  Qeybta labaad waxaa ugu batay xarafka N

Ø  Qeybta seddexaad waxaa ugu batay xarafka F

Ø  Qeybta afaraad waxaa ugu batay xarafka J

Intaas kaddib xarfahaas ayaad isku qabaneysaa sidan oo kale: ENFJ, markaas waxaad heysataa nooca shakhsiyaddaada. Noocyadaas 16ka ah mid kastaa waxa uu leeyahay naaneys inta badan daba socota xarfaha la soo gaabiyay.

Waxaa hadda la helayaa imtixaanka shakhsiyaddaada aad ku ogaan kartid oo online ah, taasoo isla markaana ku siinayo jawaabahaaga natiijadooda. Qeybaha dambe ee qormadan waxaan ku soo qori doonaa linkiyo imtixaanka shakhsiyadda ah oo afafka carabiga iyo ingiriisiga ba ah, cid kastane afka uu garanayo ayuu isku tijaabin karaa.

La soco Qeybta 4aad