Sirta Nolosha: Sideed ku ilaashan kartaa muuqaalkaada dhalinyaranimo?

Qeybta 2aad:-

Asaxaabta qiimaha badaney waxaan halkeedi ka sii wadeynaa qormadii xiisaha badneyd ee noo billaabatay todobaadki hore, maantana waxaan ku soo qaadaneynaa 5 sir oo muhiim ah ee ka bogasho wacan.  

 

Sirta 6aad: Cab shaah rinji ah (bigeys)

Cilmi baarayaal ku sugan magaalada Tokyo ee dalka Japan waxa ay sheegeen in shaaha madow oo la cabbo kaddib marka aad qaadato cunto dufankeedu badnayahay uu xoojiyo wareegga dhiigga. Dadka cabba afar koob ama ka badan oo shaah ah waxaa bar hoos u dhacaya halista wadne xanuunka, sidoo kale waxaa hoos udhacaya cadaadiska sare ee dhiigga. Cabista laba jibbaar xaddigan waxaa lala xariiriyay hoos udhaca halista kansarka jirka. Shaaha cagaaran waxa uu gacan ka geystaa cimri dheeri iyo xoojinta difaaca jirka.

Sirta 7aad: Cab biyo

Mid ka mid ah hababka ugu fiican uguna raqiisisan ee ka hortagga gabowga waa cabista biyo fara badan. Wabxinta jirka waxa uu maqaarkaada ka dhigayaa mid uusan ka muuqan daal, waxa uuna meesha ka saaraa madax xanuunka iyo dhibaatooyinka dheefshiidka.

Sidoo kale waxa uu kor u qaadaa fahmada, tamarta iyo gudbinta nafaqada ee jirka, sidoo kale waxa uu wasakhda ka saaraa hab dhisyada jirka. Sidaa awgeed hubi in jirkaada uusan oomin, adigoo cabbaya maalinti ilaa sideed galaas oo biyo ah.

Dadka qaar ayaa aaminsan in marka aad oon dareento uun biyo la cabbo, taasina waa khalad, waayo marka aad dareentid waa mar jirkaadu aad u qallalay. Isbar inaad cabtid biyaha adigoon oon dareemin.

Sirta 8aad: Miisaankaada wax ka qabo

Aalamiitada waxa ay ka mid tahay wax yaabaha ugu fiican ee sirta muuqaal da’ yar iyo caafimaad wanaagsan. Aalamiitada waxaa ugu fiican noocyada dhidid kaa keeni kara, garaaca wadnahane kordhin kara, sida; orodka, socodka, bootinta, baaskiil wadidda iwm, waxaana sidoo kale iyadana aad sameyn kartaa jir dhiska noocyadiisa kala duwan, balse faa’iido kuma dhamma orodka. Aalamiito joogto ah waxa ay gacan ka geysaneysaa sii socoshada in shaqada jirka ay sii ahaato heerki dhalinyaranimada.

Isku day inaad sameysid barnaamij jimicsi ama aalamiito joogto ah ugu yaraan 3 jeer todobaadki muddo 30 daqiiqo ah, taasoo hoos udhigeysa in hilib ku fuulo ama xididdada dhiigga uu ku dhex sameysmo kolistarool, taasoo hor seedeyso cudurrada wadne xanuunka, dhiig karka iyo kaadi macaanka ama sokoroowga.

Sirta 9aad: Cun cinab (canab)

Canabka cas waa antioxidants aad u awood badan, waxa uuna waxtar fiican u leeyahay da’yareynta halbowlayaasha dhiigga. Sidoo kale waa il laga helo ellagic acid oo ka hortaga kansarka.

Sirta 10aad: Maskaxdaada jimicsi sii

Bartamaha da’da 20meeyada, shaqada maskaxda waxa ay billaabeysaa inay hoos udhacdo, inkastoo uusan qofku dareemeyn ilaa tobaneeyo sano kaddib mooyee. Haddaba tababarrada maskaxdaada aad siisid si joogto ah sida games ka iyo imtixaannada IQ, waxa uu kaa caawinayaa in heerka shaqada maskaxdaada ay xoogeysato, sida xasuusta, xawaaraha, xal helidda iwm. Isku day inaad xallisid xal xeraalayaasha noocyadooda kala duwan qoraal iyo hadalba, masaa’isha adag ee xisaabta, luqadaha iyo culuumta kala duwan,  kuwaasoo maskaxdaada ka dhigaya mid si fiican layli uqaadata ama jimicsi fiican u ah.

Dr. Geula, oo diraasad ku sameeyay dad 80 jirro ah oo keenay isla natiijada ay keeneen dad kale oo 50 jirro ah tijaabo lagu sameynayay oo aheyd neuro­psychology, ayaa helay  in kuwa da’doodu weyntahay ay ku yartahay isku qasnaanta maskaxda,  taasoo muujineysa in maskaxdoodu heysato nooc ka hortag ah oo aaney maskaxda caadiga ah heysan.

Qaar ka mid ah tababarrada maskaxda waxaad ka heli kartaa bogga www.lumosity.com  

La soco qeybta 3aad iyo todobaadka dambe inshaa allaah.