Monday, 20 July 2020

ABABIYE

BARBAARINTA TOGAN
Talooyin texane todobaadle ah oo la xariira barbaarinta carruurta:

Qeybta 10aad:

SIDEEN U ABAALMARINNAA?

7.    In jirkaagu taabto:
Abaalmarin uga dhig dhaqanka wanaagsan adigoo jirkaaga iyo jirkiisa isku dhejinaya weliba qaab muujinaya raali ahaansho iyo dareen togan, sida; inaad si dareen leh utaabatid, dhunkatid, hab siisid, xambaartid, la cayaartid iwm, hab u qalma ilmaha da’diisa.
8.    Sii wax uu jecelyahay:
Ha halmaamin inaad abaalmarinta dhaqanka wanaagsan aad ka dhigtid hadiiyad, hana ka dhigin haddiyaddaas mid asaas u ah abaal marintaada oo markasta aad siisid, haddiyaddu waxa ay liiskeena kaga jirta kaalmaha dambe, mana fiicna in wax kasta oo wanaagsan abaalmarintiisu noqoto haddiyad ama wax maaddi ah oo uu jecelyahay. Carruurta in lagu abaalmariyo dhaqan wanagsan oo ay sameeyeen lana siiyo shey qiime agtiisa ka leh waa qeyb kale oo hab barbaarinteenna ka mid ah.
9.    Doorasho sii:
Waxaa suuragal ah in ilmuhu jecelyahay waxyaabo fara badan, waxaad siisaa xurriyad uu ku xulan karo haddiyada aad siineysid, tani waxa ay siineysaa kalsooni dhieeri ah oo uu naftiisa ku qabo islamarkaana xoojineysa hab-dhaqanka togan ee ilmuhu sameynayo.

Qeybtan dambe ee qormadeena waxaan rabaa inaan ku soo gudbiyo laba tusaale oo ku saabsan marka ay waalidka dhaliishiisu wax dhiseyso iyo marka ay wax dumineyso.

Tusaalaha 1aad:
Waxaa jirtay gabadh yar oo Arwa magaceedu ahaa, waa 7 sano jir la nool hooyadeed iyo aabaheed, waxaa loo soo fariistay quraac, miiski lagu quraacanayay ayey jug siisay si aan ku talogal aheyn, waxaa ku dul daatay miiska galaas caano ku jireen. Durbadiiba waxaa qeylo dhagaha ugu shubtay hooyadeed kuna tiri: waxaan aaminsanahay in da’daadu gaartay xilligi aad kala baran laheyd sida koobka loo qabto! Imisa jeer baan kuu sheegay inaad si taxaddar leh wax u sameysid? Balse sida caadada ah waxba ma fahmeysid, warne lagaaga noog.
Aabaheed oo caro awgeed indhuhu casaadeen baa sii raacsaday: taas kama suuroobeyso weligeed, waayo waa maangaab, weligeedne sidaa bay ahaan doontaa.
Inanti yareyd ee Arwa maxey galabsatay oo intaasoo weerar ah loogu soo qaaday? Koob caano ah oo ku dul daatay miiski cuntada… eedeyn, dhaliil iyo jeesjees, dhaqankan waxa uu inantaa qalbigeeda ku reebaya raad aan qurxooneyn, laga yaabee inuu sanado badan sii jiro, tiiyoo ay usii dheertahay inuu geliyo kalsooni darro nolosheeda dambe saameysa.

Tusaalaha 2aad:
Waa inan 8 jir ah oo lagu magacaabo C/laahi, waxa uu la quraacanayay hooyadiis iyo aabihiis, waxa uu daadshay koob caano ah oo hooyadiis ugu talogashay inuu cabo, durbadiiba aabihiis baa ku yiri: inankeygiyow koobka toosi si inta hartay aad u daba qabtid “caano daatay hambadoodaa la qabtaa’’. Hooyadiis baa iyadane uraacisay: inankeygiyow dhaqso bood oo wax lagu nadiifiyo miiska inoo keen. Iyadane intay istaagtay bay keentay isbuunyo iyo biyo waxa ayna udhiibtay inankeeda, kuna tiri: inankeygiyow isbuunyada ku masax caanaha halka ay ku daateen.
C/laahi waxa uu eegay labadiisa waalid si kalgaceyl ku jiro, waxa uuna dareensiiyay inuu ka xunyahay sida uu waxyeelay, mar dambane inaaney dhici doonin sidan oo kale.
Inankan C/laahi waxa uu kaga gudbay mowqifkan culus dareen ku beeray inuu mustaqbalka digtoonaanayo, khaladkane uu ka faa’iideystay, abaalne uu uga hayo labadiisa waalid oo si kal iyo lab ah ugacan qabtay.

Labadaas tusaale markaan isbarbardhigno waxaa noo muuqaneysa kala duwanaashaha qaabka waalidiinta ay uga falceliyeen khaladaadka carruurtooda oo da’ ahaan iyo falkaba is beegan.
Barbaarinta jaheysan ee carruurta waxa ay marwalba xoogga saartaa in dhaliisha lagu jeediyo falka aan habbooneyn ee carruurta ka dhacay ee ma ahan in shakhsiyadda carruurta wax taabanayo laga dhigo.

La Soco Qeybta 11aad

No comments: