SIRTA AANEY KUU SHEEGI DOONIN ISBITAALLADA

Qeybta 6aad

25. Hubso waqtiga soo laabashada:
Inta aadan isbitaalka ka bixin waxaad si fiican meel ugu qorataa maalinta soo laabashadaada iyo cidi aad la kulmi laheyd ama ku daryeeli laheyd, sidoo kale waxaad hubsataa inta ballantaas ka horreysa wixi macluumaad aad u baahato cidi aad kala xariiri laheyd. Istiraatiijiyada ugu muhiimsan isbitaallada waa inay iska ilaaliyaan inaad mar labaad xanuunki laguu seexiyo isbitaalka, weliba waqti yar kaddib marka lagaa soo saaro.

26. Dulqaad muuji:
Qolalka gargaarka koowaad ama deg degga ah loogu talagalay waxaa dhacda in bukaanadu ku dhibtoodaan oo waqti dheer ku jiraan iyagoo dareensan inaan shaqo loo heyn ama la qaabilin, waxa lagaa doonayo inaad ogaato waa in halkaas bukaannadu inta badan ku qaataan waqti aan loo baahneyn oo gaaraya ugu yaraan 20 daqiiqo, ka hor inta aan wax loo qaban ama go'aan laga gaarin xaaladooda, sidaa awgeed dulqaad sameey.

27. Xiliyada qaar lama ilaawi karo:
Waxaa soo mara isbitaallada waqtiyo adag ama bukaanno xaalado la garan waayay ama aad u daran la keeno, mararka qaar waxaa dhacda in bukaan dadaal dheer lo galay badbaadintiisa, oo ay isugu tageen shaqaalaha ugu badan, haddane la badbaadin waayo.

Xigasho: MICHELLE CROUCH  
                RD

Dhammaad

SIRTA AANEY KUU SHEEGI DOONIN ISBITAALLADA

Qeybta 5aad:

21. Cabitaan qalliinka ka hor:

Sida caadiga aheyd isbitaalladu waxa ay bukaanka u sheegaan inaanu waxna cabin waxna cunin wixi ka dambeeya saq dhexe habeenka ka horreeya maalinta qalliinka lagu sameynayo bukaanka, taasoo micnaheedu yahay in bukaannada ay soo wajahi karto oon, baahi iyo xasillooni la'aan, si gaar ah bukaannada qalliinkoodu dhacayo galabki. Sida ay dhawaan caddeeyeen ururka Americal Society of Anesthesiologists: Cuntooyinka la dubay iyo dufanka leh ma cuni karo bukaanka 8 saacadood ka hor qalliinka, noocyada kale ee raashinkana ma loo oggola 6 saacadood ka hor qalliinka. Cabitaanka biyaha, qudrad la shiiday oo aney ku jirin miraha dhexda, waa uu qaadan karaan bukaanka ilaa 2 saacadood ka hor xilliga qalliinka.

22. Nasiinada badan ma caawiso biskoosashada:

Bukaanka haddii aaney jirin sabab caafimaad oo dhaqdhaqaaqa loogu diiday waxaa lagama maarmaan ah inuu dhaqdhaqaaq sameeyo, sidaa awgeed sariirta ka kac, soco oo kafateeriayda tag, daarada soo socsoco, bannaankana tag, si aad uga fogaato in dhiigaadu sameeyo xinjir. Sida uu sheegayo Dr. Roy Benaroch, diraasad la sameeyay ayaa sheegeysa in dadka waayeelka ah ee bukaan jiifka ah, haddii ay dhaqsi socdaan isbitaalka gudihiisa ay yareeneyso saacadaha uu sii jiifi lahaa isbitaalka.

23. Diiwaangasho talooyinka:

Diraasado la sameeyay ayaa caddeynaya in bukaannadu halmaamaan 40 ilaa 80% waxa dhakhaatiirta iyo kalkaaliyaashu u sheegaan, xataa haddii ay madaxa u ruxayaan marka wax loo sheegayo. Qofka kula joogo hakuu qoro, ama dhakhtarka weydii: 'makaa duuban karaa macluumadan?'. Waqtiga aad ugu baahida badan tahay inaad keydsatid macluumaadka waa xilliga dhakhtarka lagaa saarayo, markaas oo aad heleysid warbixinno la xariirta habka aad dawada u qaadaneysid iyo booqashada xigta.

24. Dalbo nuqul warbixinnadaada caafimaad:

Nuqullo ka qaado warbixinnada sheybaarka, sawirrada ama raajada iyo wixi la mid ah, iyo weliba dukumiintiga bixitaanka iyo haddii qalliin laguugu sameeyay warbixintiisa, inta aadan isbitaalka ka bixin.

25. Codso hurdo raaxo badan:

Haddii xaaladaadu hagaagsantahay waxaad dhakhtarka ka codsan kartaa inaan hurdada lagaa qasin ama kalkaaliyaashu kuu kicin hubinta astaamaha caafimaad ee muhiimka ah (vital signs) iwm, saacado kooban sida; saqda dhexe ilaa aroorti 6:00 am, dhakhtarku waxa uu amri karaa kalkaaliyaasha in laguu fuliyo codsigaada, taasoo kuu suuragelineysa inaad heshid hurdo aan lagaa qasin, waase haddii aad deggentahay qol keligaa gaar kuu ah.

Xigasho: MICHELLE CROUCH  
                RD

La Soco Qeybta 6aad

SIRTA AANEY KUU SHEEGI DOONIN ISBITAALLADA

Qeybta 4aad:

16. Haddii Lagu Seexiyo, wax qor:
Marka laguu xaqiijiyo inaad jiif tahay oo aad seexaneysid isbitaalka waxaad diyaarsataa buug iyo qalin. Waa dabeecad lagu yaqaan isbitaallada in marki uu bukaan seexdo uu jahawareer la kulmo, marka haddiiba aad ogaal leedahay waxaad qorataa dhakhaatiirta kuu timid ee ku baartay, taariikhaha ay  kuu yimaadeen, iyo warbixinnada caafimaadkaada la xariira oo ay ku siiyeen. Sidoo kale waxaad sii diyaarsataa su'aalaha aad dooneysid inaad weydiisid dhakhaatiirta ee caafimaadkaada khuseeya. Nidaamkan waxa uu si gaar ah kuu anfacayaa marka laguugu soo dallaco lacagta isbitaalka oo laga yaabo inay ku qorantahay dhakhaatiir talo weydiin loogu yeeray oo caafimaadkaada ka talo bixinayay.

17. Keenso waxyaabaha aad uga baahantahay suuliga:
Musqulaha isbitaallada intooda badan waa meel aan habbooneyn, haddii aad ubaahantahay shampoo, saabuun iyo shanle waa inaad gurigaada kala timaadaa kuwo nadiif ah, waayo haddii xataa aad ka heshid isbitaalka alaabahaas waa kuwo la isticmaalay oo waxtar laheyn.

18. Barkimo raaxo leh:
Haddii aad u baahantahay barkin aad ku raaxeysatid ama dhowr barkimood, ku talagal inaad xaafadaada kala timaadid tiradaad doontid, waayo isbitaalladu ma lahan tiro ku filan bukaannada, ama heerka raaxada uu filanayo bukaanka.

19. Cuntada Isbitaallada waad ku xanuunsan kartaa:
Inta badan wax xariir ah malahan qeybta cuntada iyo farmashiga, sidaa daraadeed cuntada laguu keenayo ma ahan mid xaaladaada caafimaad loogu talagalay. Markasta weydii dhakhtarkaada haddii ay jiraan cuntooyin aan laguu oggoleyn. Haddii aad la xanuunsantahay xanuun u baahan cunto gaar ah, waxaa xasuusnaataa in cunto kuu gaar ah laguu soo diyaariyaa.

20. Jadwalka qalliimada:
Xilliyada ciidaha ama fasaxa todobaadka waxaa inta badan isbitaallada ka howlgala dhakhaatiir aan khibrad badan laheyn, kalkaaliyaal aan waaya arag aheyn iyo shaqaale yar. Baaritaannada waa weyn ee sheybaarka waxaa suuragal ah inaan laheli karin. Sidaa awgeed haddii aad laheyd ballan in qalliin culus laguugu sameeyo ah oon deg deg aheyn, jadwalkaada ka dhig bilowga sitimaanka, markaas waxaa laga yaabaa inaadan sii jiifin isbitaalka ilaa fasaxa usbuuca inta laga gaarayo.

Xigasho: MICHELLE CROUCH  
                RD

La Soco Qeybta 5aad

SIRTA AANEY KUU SHEEGI DOONIN ISBITAALLADA

Qeybta 3aad:

11. Isbitaalladu waxa ay garab taaganyihiin Dhakhaatiirta:
Isbitaalladu waxa ay dhiirigeliyaan in dhakhtarku ahaado mid faraxsan. Dhakhaatiirtu waxa ay soo jiitaan bukaannada lacagta uu ka helayo isbitaalka. Haddii bukaan uu ka soo cawdo dhakhtar ama ay sare u kacdo heerka taya xumida daweynta dhakhtarka, isbitaalka waxa uu garab istaagaa dhakhtarka.

12. Isbishaaliistayaashu waxa ay xoojiyaan lacagta biilka:
Dhakhaatiirta aan tababarka sare heysan waxa ay markasta u yeeraan isbishaaliistayaasha si ay ula tashadaan, bukaankana u wada caawiyaan. Haddii isbishaaliistayaasha ay maalin kasta ku baaraan ama fiisito ku mariyaan, waxa ay ka go'antahay lacagta laguugu soo dallici doono. Sidaa awgeed weydii booqashadan maalinlaha ah inay daruuri tahay iyo inkale.

13. Weydii sidi aad dhakhsi u biskoon laheyd:
Maadaama isbitaalka jiifkiisa maalin kasta uu kharash kugu socdo, habka ugu fudud ee lagu yareyn karo lacagahaas waa inaad ka fakartaa hab aad dhaqsi ugu bugsan karto ama soo dedejinayo in lagaa saaro isbitaalka.

14. Iska hubi biilka laguugu soo dallacay:
Tirakoob la sameeyay ayaa muujinaya in tobanki isbitaalba sideed ay soo dallacaan biil khaldan, sidaa awgeed iska hubi biil laguugu soo dallacay. Waxaa suuragal ah inaad ku aragtid dawo aadan qaada, ama dawo maalmo ka hor lagaa joojiyay in xisaabteedi iska socotay. Xisaabta warqadda ku qoran waa bilow lee, ee  wada xaajood sameey si lagaaga dhimo inti macquul ah (20%, 30%, ama 50%).

15. Baaritaannada dheeriga ah:
Baaritaan la sameeyay ayaa caddeynaya in 15% ilaa 30% baaritaannada iyo dawooyinka bukaanka la siiyo ay yihiin kuwa aan aheyn lagamamaarmaan. Qeyb ahaan waxaa codsaday bukaanka ama dadka la socda, ama waxaa loo sameeyaa si looga fogaado in khalad xaga daweynta ah. Sidaa awgeed dhakhtarkaada marka uu dalbanayo baaritaanno weydii sababta loo diray baaritaanka iyo waxa uu ka raadinayo, iyo waxa iska bedeli karo daryeelkaada haddii aad diidid.

Xigasho: MICHELLE CROUCH  
                RD

La soco Qeybta 4aad